W ubiegłym roku Polskie Towarzystwo Legislacji (PTL) zainicjowało prace nad skodyfikowaniem standardów etycznych wykonywania zawodu legislatora. W maju 2022 r. powołany został Zespół do spraw Etyki Zawodu Legislatora, który przygotował założenia i opracował wstępny projekt „Zasad etyki zawodu legislatora”. Projekt ten został w marcu i kwietniu 2023 r. poddany konsultacjom wewnętrznym przeprowadzonym w ramach PTL, a w czerwcu 2023 r. został przyjęty uchwałą Walnego Zebrania PTL, jako projekt, który na kolejnym etapie powinien zostać poddany konsultacjom zewnętrznym z instytucjami odpowiedzialnymi za tworzenie prawa w Polsce oraz z szeroko rozumianym środowiskiem osób zawodowo związanych z legislacją.
Określenie podstawowych wartości oraz standardów zawodowych zawodu legislatora ma mieć w zamierzeniu charakter samoregulacji. Prowadzonym pracom towarzyszy założenie, że określenie takich wartości i standardów będzie kształtować tożsamość zawodową legislatorów oraz uwypukli specyficzne uwarunkowania etyczne związane z wykonywaniem tego zawodu. Powinno to sprzyjać formowaniu pożądanych postaw, a także pozwalać osobom wykonującym zawód legislatora na odwoływanie się do podzielanych przez środowisko wartości i standardów etycznych w przypadkach, gdy te wartości lub standardy mogłyby zostać naruszone.
OBECNY ETAP PRAC: KONSULTACJE ZEWNĘTRZNE
Obecnie trwają konsultacje zewnętrzne. Celem tej fazy prac jest zebranie uwag i opinii możliwie szerokiego kręgu podmiotów, dlatego projekt kierowany jest nie tylko do podmiotów publicznych bezpośrednio zaangażowanych w proces legislacyjny, ale także do placówek naukowych oraz podmiotów III sektora. Ważnym adresatem inicjowanych konsultacji zewnętrznych pozostają także jednostki samorządu terytorialnego, ze względu na udział pracowników samorządowych w procesie stanowienia aktów prawa miejscowego.
Konsultacje zewnętrzne zostały podzielone na dwa etapy.
W pierwszym etapie o zajęcia stanowiska w ramach konsultacji zewnętrznych zostaną zaproszone ośrodki akademickie, stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego, samorządy prawnicze (adwokacki i radcowski), a także wybrane podmioty III sektora.
W drugim, ostatnim etapie konsultacji zewnętrznych projekt zostanie skierowany do kluczowych instytucji zatrudniających legislatorów, w szczególności do Rządowego Centrum Legislacji, Kancelarii Sejmu, Kancelarii Senatu, Kancelarii Prezydenta RP, ministerstw i urzędów centralnych,
Niezależnie od tak zarysowanego harmonogramu, w konsultacjach zewnętrznych może wziąć udział każdy zainteresowany podmiot, w tym także osoby fizyczne, w szczególności legislatorzy lub inne osoby związane z legislacją nie będące członkami PTL i niemające możliwości brania udziału w konsultacjach na wcześniejszych etapach prac).
Na opinie i uwagi do projektu w pierwszym etapie PTL oczekuje w terminie do 31 stycznia 2024 r.
Opinie i uwagi należy przekazywać na adres: etyka@legislacja.org.pl
Przekazane opinie i uwagi do projektu zostaną przeanalizowane przez Zespół do spraw Etyki Zawodu Legislatora i przedstawione Zarządowi PTL.
Finalnym etapem prac będzie przedstawienie ostatecznej wersji projektu Walnemu Zebraniu Członków PTL celem uchwalenia „Zasad etyki zawodu legislatora”
KALENDARIUM WCZEŚNIEJSZYCH PRAC:
[rok 2023]
22 czerwca 2023 r. – podsumowanie etapu konsultacji wewnętrznych i przyjęcie projektu „Zasad etyki zawodu legislatora” uchwałą Walnego Zebrania PTL celem skierowania go do konsultacji zewnętrznych
16 marca – 17 kwietnia 2023 – konsultacje wewnętrzne projektu „Zasad etyki zawodu legislatora” w ramach PTL
16 marca 2023 r. – prezentacja projektu „Zasad etyki zawodu legislatora” na Zebraniu Członków PTL przedstawiona przez dra S. Peszkowskiego o dra M. Berka w imieniu Zespołu do spraw Etyki Zawodu Legislatora
16 stycznia i 6 lutego 2023 r. – przyjęcie przez Zarząd PTL nowej kadencji rekomendacji co do dalszych prac i ustalenie harmonogramu
[rok 2022]
25 października 2022 r. – przyjęcie przez Zarząd PTL wstępnego projektu „Zasad etyki zawodu legislatora” i rekomendacje dla przyszłego Zarządu PTL co do kontynuowania prac
15 października 2022 r. – przedstawienie Zarządowi PTL poprzedniej kadencji wstępnego projektu „Zasad etyki zawodu legislatora” wraz z rekomendacjami co dalszych prac
30 maja 2022 r. – powołanie Zespołu do spraw Etyki Zawodu Legislatora i rozpoczęcie prac studialnych
31 marca 2022 r. – zainicjowanie wewnętrznej debaty o deontologii zawodu legislatora wykładem dra S. Peszkowskiego pt. Kilka pytań o etykę zawodu legislatora. Wprowadzenie do dyskusji
ZESPÓŁ DO SPRAW ETYKI ZAWODU LEGISLATORA
Zespół do spraw etyki zawodu legislatora, powołany w maju 2022 r. – odpowiadający za opracowanie projektu i proces konsultacji – działa obecnie w składzie:
1) Sławomir Peszkowski – Przewodniczący Zespołu;
2) Maciej Berek – Zastępca Przewodniczącego Zespołu;
3) Kinga Kania-Królak – Sekretarz Zespołu;
4) Michał Gajewski;
5) Anna Hlebicka-Józefowicz;
6) Radosław Iłowiecki;
7) Tomasz Oklejak;
8) Olga Zielińska;
9) Jan Zieliński.